Dla wielu pracowników praca zdalna może wydawać się wymarzonym sposobem wykonywania swoich obowiązków. Choć przed pandemią była ona rozwiązaniem dość rzadko spotykanym, dziś praca zdalna lub hybrydowa jest jednym z najważniejszych czynników decydujących o wyborze konkretnej oferty od pracodawcy – przynajmniej w tych branżach, gdzie jest ona możliwa. Praca zdalna nie jest jednak pozbawiona wad, o czym wielu zdaje się zapominać. Wad, o których istnieniu – jak nauczyło mnie doświadczenie – na początku można nawet nie zdawać sobie sprawy. W tym artykule omówię wady i zalety pracy zdalnej.
Praca zdalna – zalety
Zacznijmy od zalet. Nie będą one szczególnie odkrywcze – oszczędność czasu i pieniędzy, a także (w niektórych przypadkach) poprawa efektywności to jedne z najczęściej wskazywanych zalet pracy zdalnej w badaniach przeprowadzanych wśród pracowników. Zwrócę uwagę jednak na jeszcze jeden czynnik: ekologię, o której firmy chwalące się swoją dbałością o środowisko często zapominają.
Więcej czasu
Praca zdalna to przede wszystkim oszczędność czasu, czyli jednego z naszych najcenniejszych zasobów. Nie można go w żaden sposób nie odzyskać lub cofnąć. Brak konieczności codziennych dojazdów to nie tylko dłuższy sen. To setki godzin rocznie, które możesz przeznaczyć na co tylko chcesz – czas z rodziną, odpoczynek, hobby, edukację. Życie jest jedno i zdecydowanie nie warto spędzać go stojąc w korkach.
Oszczędności
Za brakiem konieczności dojazdów idą oszczędności na paliwie lub biletach. W zależności od lokalizacji, mogą to być całkiem znaczne kwoty. Możesz je przeznaczyć na swoje potrzeby, kupić prezent komuś bliskiemu, zaoszczędzić lub zainwestować.
Poprawa efektywności
Praca zdalna może oznaczać lepszą efektywność. Pracujesz bowiem u siebie, na zaaranżowanym pod swoje potrzeby stanowisku pracy, w ciszy, bez ciągłych odwracaczy uwagi – na przykład kolegów lub koleżanek zapraszających na kawę. Możesz dzięki temu w pełni skupić się na powierzonych zadaniach. Niestety jednak w niektórych przypadkach praca zdalna nie poprawia efektywności, a wręcz ją obniża. O tym dowiesz się w dalszej części artykułu.
Samodzielna aranżacja stanowiska pracy
Nie każdy pracodawca zapewnia swoim pracownikom odpowiednio wygodne i ergonomiczne stanowiska pracy. Na home office możesz samodzielnie zaaranżować swoje stanowisko tak, aby perfekcyjnie odpowiadało Twoim potrzebom.
Ekologia
Jeśli dbałość o środowisko jest dla Ciebie ważna, praca zdalna lub przynajmniej hybrydowa powinna być Twoim celem. Brak konieczności codziennych dojazdów do pracy powoduje mniejszą emisję spalin i innych zanieczyszczeń generowanych przez transport, mniejsze zużycie prądu w biurach i brak potrzeby ich ogrzewania. Oczywiście, jedna osoba wiele nie zmieni. Pomyśl jednak, jak wiele niepotrzebnych zanieczyszczeń środowiska moglibyśmy zaoszczędzić, gdyby wszyscy – kto tylko może – pracowali zdalnie.
Praca zdalna – wady
Wbrew pozorom praca zdalna to jednak nie tylko zauważalne już na początku zalety. To także wady, z których część uwydatnia się dopiero po pewnym czasie.
Samotność
Jeśli mieszkasz sam lub sama, a jednocześnie nie jesteś osobą wysoce introwertyczną lub wręcz niechętną do kontaktów z innymi ludźmi, już po kilku tygodniach lub miesiącach wykonywania pracy zdalnej może zacząć doskwierać Ci dojmująca samotność. Kontakt ze współpracownikami na firmowym komunikatorze w żaden sposób nie zastąpi prawdziwych relacji na żywo. Dopiero pracując zdalnie możesz zdać sobie sprawę jak ważny dla psychicznego dobrostanu jest w miarę częsty kontakt z innym człowiekiem bez ekranu w formie pośrednika. Zastanów się więc, czy aby nie lepszym rozwiązaniem byłaby praca hybrydowa lub przynajmniej częste uczestnictwo w spotkaniach zespołu.
Mieszanie się sfer życia
Praca z domu zaburza naturalny podział sfer życia: sfery zawodowej i sfery domowej. Pracujesz z domu, gdzie śpisz, jesz, odpoczywasz, masz czas dla siebie i rodziny. Po pewnym czasie to wszystko może zacząć się zlewać, a podział – zanikać. Wówczas odkrywasz, że jesteś zawsze trochę w pracy, a trochę w domu, ale nigdy w pełni w którymkolwiek z tych miejsc. Nie ma już towarzyszącej wyjściu z biura po całym dniu świadomości zakończenia pracy na dziś. Jak sobie z tym radzić? Po pierwsze, jeśli Twój dom lub mieszkanie to umożliwia, wydziel sobie miejsce do pracy – na przykład oddzielny pokój lub przynajmniej jego część. To miejsce, z którego wykonujesz obowiązki, a po jego opuszczeniu nie jesteś już w pracy, ale w domu. Po drugie zaś: pilnuj czasu pracy. W warunkach home office możesz mieć zacząć mieć tendencję odkładania zadań na później, w wyniku czego realny czas przy biurku niesłychanie się wydłuży. Pracuj więc dokładnie w tych godzinach, w których pracowałbyś lub pracowała z biura. Nie odkładaj na później, na wieczór, na za chwilę.
Niższa efektywność
Pracując zdalnie, gdy szef nie widzi Twoich poczynań, możesz ulec pokusie wykonywania innych zadań w czasie pracy. Trzeba wyjść z psem, pójść do sklepu, zrobić pranie, ugotować obiad… To z pewnością obniży Twoją efektywność, co po pewnym czasie stanie się bardzo zauważalne i może skutkować nieprzyjemnymi konsekwencjami. Musisz umieć skupić się na pracy i potrafić się kontrolować, nie wpadać w prokrastynację. Niekiedy zdarza się, że do pracy zdalnej nie ma po prostu warunków: domownicy (w szczególności dzieci) mogą nie chcieć uszanować Twojej potrzeby ciszy i skupienia, bo przecież jesteś w domu. Czasem będą to robić wręcz bezwiednie, dlatego tak ważna jest możliwość wydzielenia pomieszczenia do pracy i objaśnienia im, by starali się nie przeszkadzać w określonych godzinach. Bo jest czas w pracy z domu i czas w domu, które należy rozdzielić grubą kreską.
Wyższe rachunki
W biurze wszystkie rachunki opłaca pracodawca. Pracując z domu, musisz liczyć się z wyższym zużyciem m.in. prądu i wody. Wprawdzie od 7 kwietnia 2023 r. pracodawca ma obowiązek pokryć koszty energii elektrycznej i usług telekomunikacyjnych koniecznych do wykonywania pracy zdalnej, jednak wypłacany dodatek nie jest nigdzie z góry określony i jest ustalany przez samego pracodawcę. Może to być więc nawet kilka złotych miesięcznie…
Back to office
W niektórych fatalnie zarządzanych organizacjach zdarza się, że szefostwo obiecuje pracę zdalną, po czym nagle odwołuje swoje słowa i zarządza powrót wszystkich pracowników do biur. Może tak się zdarzyć akurat wtedy, gdy masz już skomponowane swoje wymarzone stanowisko do pracy. Cel? Próba podniesienia wskaźników w Excelu (potencjalna wyższa efektywność), a być może i chęć przywrócenia poczucia władzy. Dlatego postaraj się, by praca zdalna lub hybrydowa była zagwarantowana w umowie. Możesz się bowiem srogo się rozczarować.
Podsumowanie. Wady i zalety pracy zdalnej.
Jak widzisz, praca zdalna to dla pracownika nie tylko same zalety. Ten sposób pracy nie jest niestety dla każdego. Jeśli dotychczas nie pracowałeś lub nie pracowałaś zdalnie, musisz zastanowić się, czy masz odpowiednie warunki, potrafisz poradzić sobie z samotnością, umiesz się skupić i utrzymać samokontrolę, tak aby nie popaść w prokrastynację. Chcąc zyskać pewność, możesz przynajmniej przez pewien czas popracować hybrydowo lub choćby upewnić się, czy pracodawca oferuje możliwość pracy z biura w dowolnym momencie.
Spodobał Ci się ten artykuł? Uważasz go za przydatny? Postaw kawę dla naszej redakcji i wesprzyj dalszy rozwój serwisu!
