Umowy B2B zyskują coraz większą popularność jako zastępstwo umów o pracę lub umów zlecenie ze względu na mniejsze obciążenie podatkowo-składkowe oraz większą elastyczność. Tego typu umowy zawierane między przedsiębiorcami nie gwarantują jednak praw przysługujących pracownikom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę. Do takich praw należy między innymi urlop wypoczynkowy. Urlop na B2B – wszystko, co warto wiedzieć.
Kto ma prawo do gwarantowanego urlopu?
Urlop wypoczynkowy, wynikający z przepisów Kodeksu pracy, przysługuje pracownikom, tj. osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę. W zależności od długości stażu pracy, roczny wymiar urlopu wynosi 20 lub 26 dni. Pracownik, który nie wykorzysta przysługującego mu urlopu w danym roku kalendarzowym, powinien otrzymać za to ekwiwalent pieniężny. Zrzeczenie się przysługującego urlopu nie jest możliwe.
Umowy cywilnoprawne, czyli umowa zlecenie oraz umowa o dzieło, regulowane są przez Kodeks cywilny. Nie zawiera on żadnych przepisów uprawniających wykonawcę zlecenia lub dzieła do korzystania z urlopu wypoczynkowego.
Podobnie jest z umowami B2B zawieranymi między przedsiębiorcami. Należą one do tzw. umów nienazwanych wynikających z ogólnych przepisów Kodeksu cywilnego o swobodzie umów. Zapewniają największą elastyczność i mogą zawierać cechy umowy zlecenie (starannego działania, np. administracji serwerem) lub umowy o dzieło (rezultatu, np. wykonania aplikacji mobilnej).
Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
Art. 353 Kodeksu cywilnego
Podsumowując: urlop wypoczynkowy jest prawnie gwarantowany wyłącznie pracownikom, czyli osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę regulowanej przez Kodeks pracy. Wykonawcom, zleceniobiorcom lub usługodawcom współpracującym na podstawie umów regulowanych przez Kodeks cywilny (zlecenie, o dzieło, B2B) urlop wypoczynkowy nie przysługuje „z automatu”, tj. nie istnieją ogólne przepisy nakładające na zamawiającego, dającego zlecenie, zleceniodawcę lub usługobiorcę obowiązek jego udzielenia. Dzięki ich elastyczności i zasadzie swobody umów możliwe jest wprowadzenie zapisów, które byłyby odpowiednikiem znanego z umowy o pracę urlopu. Wiąże się to jednak z ryzykiem.
Czy możliwy jest urlop na B2B?
Jak starałem się wytłumaczyć powyżej, osobom współpracującym na umowie B2B nie przysługuje urlop wypoczynkowy, czyli przywilej pracowników zatrudnionych na umowie o pracę.
Nie oznacza to jednak, że będąc osobą fizyczną (trudno byłoby bowiem mówić o urlopie dla osób prawnych) prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą i wykonującą dla innego podmiotu zlecenie na podstawie umowy B2B nie masz możliwości jakiejkolwiek przerwy od pracy. Wszystko zależy bowiem od zapisów, które znajdą się w umowie. Ich obecność może być przedmiotem negocjacji.
Dosyć popularne jest zawarcie w umowie postanowień o tzw. przerwie w świadczeniu usług. Przerwa ta bywa ustalana na np. 20 lub 26 dni w roku i może być nieodpłatna (wykonawca nie otrzymuje wynagrodzenia za te dni) lub odpłatna (wykonawca otrzymuje wynagrodzenie za te dni).
Zapewne domyślasz się, że przerwa w wykonywaniu zlecenia to w rzeczywistości inaczej nazwany urlop wprowadzony do umowy B2B. Domyślają się tego także urzędy, które bardzo nieprzychylnie patrzą na tego typu zapisy, w szczególności jeśli za dni bez wykonywania zlecenia wykonawca wciąż otrzymuje wynagrodzenie. Może to stanowić jedną z przesłanek do uznania samozatrudnienia za stosunek pracy, co będzie mieć bardzo niekorzystne skutki zarówno dla zleceniodawcy, jak i zleceniobiorcy – w tym konieczność uregulowania wszystkich zaległych składek należnych od dnia zawarcia umowy uznanej przez sąd za podstawę nawiązania stosunku pracy.
Dlatego też obecnie w umowach B2B unika się tego typu zapisów, a ewentualne „dni wolne” ustala poza umową w ramach negocjacji. Wykonawca nie otrzymuje za nie zazwyczaj żadnego wynagrodzenia.
Jak uzyskać urlop na B2B?
Jeśli dopiero rozpoczynasz długotrwałą współpracę na podstawie umowy B2B jako np. programista lub administrator IT, musisz mieć świadomość, że nie przysługują Ci prawa pracownika wynikające z Kodeksu pracy. Ewentualną przerwę w świadczeniu usług na rzecz innego podmiotu możesz ustalić wyłącznie na drodze negocjacji. Porozmawiaj na ten temat w trakcie procesu rekrutacyjnego. Pamiętaj, że ciągła praca bez wypoczynku będzie z pewnością mieć bardzo niekorzystny wpływ na Twoje zdrowie psychiczne i fizyczne, dlatego na Twoim „urlopie” powinno zależeć obu stronom umowy. Zazwyczaj przedsiębiorstwa mają już gotowe rozwiązania, np. negocjowane w ciągu roku dni wolne, za które nie otrzymasz wynagrodzenia, ale za to Twoja stawka godzinowa będzie nieco wyższa, tak aby pokryć poniesione straty.
Jeśli natomiast masz już podpisaną umowę B2B, przede wszystkim zajrzyj do niej i poszukaj postanowień o przerwie w świadczeniu usług lub podobnych. Jeśli ich brakuje, nie bój się porozmawiać np. z szefem zespołu na temat dni wolnych.
Spodobał Ci się ten artykuł? Uważasz go za przydatny? Postaw kawę dla naszej redakcji i wesprzyj dalszy rozwój serwisu!
